środa, 12 czerwca 2013

Zajęczaki

Zajęczaki (Lagomorpha) to rząd ssaków, które zamieszkują wszystkie kontynenty. Dawniej były zaliczane do gryzoni. Do zajęczaków należy około 60 gatunków.
Ich cechą charakterystyczną są stale rosnące zęby. W przeciwieństwie do gryzoni zajęczaki posiadają dwie pary siekaczy, a nie jedną.  Są to zwierzęta roślinożerne, prowadzą dzienny lub nocny tryb życia.
Niektóre gatunki zostały udomowione. Oprócz tego dla człowieka stanowią źródło pokarmu, wykorzystywane jest także ich futro.

Królik

Wygląd


Długość ciała waha się w granicach 35 -45 cm, długość ogona 4 -7 cm, masa ciała 1 -2 kg. Uszy królika są prawie 2 razy krótsze niż zająca, krótsze są również tylne nogi, a głowa jest bardziej okrągła, z postawionymi do góry uszami. Królik ma futro grube i wełniste w kolorze szarobrązowym (czasem z domieszką włosów czarnych, białych lub rudych), strona brzuszna jest jasnoszara lub biaława, wewnętrzne strony kończyn są żółtaworude, spód ogona czysto biały. 
  

Występowanie

Pierwotnie królik występował na Półwyspie Iberyjskim i w północno -zachodniej Afryce. Jednak już we wczesnym średniowieczu został przeniesiony do środkowej Europy, a potem rozprzestrzenił się niemal na cały świat. Jest gatunkiem pospolitym, w niektórych krajach (np. Australia) tak licznym, że stanowiącym konkurencję pokarmową dla miejscowych zwierząt dzikich i hodowlanych. W Polsce można go spotkać w części południowo -zachodniej, zachodniej i środkowej.

Tryb życia

Królik preferuje ciepłe i suche tereny o piaszczystych podłożach. Często się osiedla na brzegach lasów, na nasypach kolejowych, w zagajnikach i młodnikach, zadrzewieniach śródpolnych, a także w parkach miejskich, sadach i ogrodach. Kopie rozgałęzione nory ze skomplikowanym systemem korytarzy i licznymi wejściami. Mieszka w nich w dużych grupach rodzinnych. Niekiedy zakłada gniazdo na powierzchni ziemi w zagłębieniu gruntu, pod krzewami. Na ogół nie oddala się zbytnio od nory i kryje się w niej w przypadku zagrożenia (nie jest długodystansowym biegaczem). Dla ostrzeżenia towarzyszy przed niebezpieczeństwem królik tupie tylnymi nogami. 

Odżywianie

Królik żeruje na ogół o zmierzchu, w nocy i nad ranem. Latem żywi się soczystymi roślinami zielnymi (także zbożami), zimą zjada zeschłe trawy, korzenie, korę drzew i krzewów oraz bulwy.

Rozmnażanie i rozwój

Królik charakteryzuje się przysłowiowo szybkim rozrodem. Mnoży się przez cały prawie rok, od lutego do listopada. Ciąża trwa 28 -33 dni, a w miocie jest zazwyczaj 4 -8 młodych. Matka karmi je przez ok. 3 tygodnie. Chociaż młode rodzą się nagie i ślepe już po 4 -5 miesiącach osiągają dojrzałość płciową. Do rozmiarów osobnika dorosłego dorastają pod koniec pierwszego roku życia. Królik może żyć 10 lat w niewoli. Zdolność do rozrodu kończy się w wieku 6 lat.

Zając amerykański



Wymiary/ Budowa


Dł. ciała 36-52 cm, ogona 3-5 cm, ucha 6-7 cm, masa 1-2 kg. Ubarwienie zależne od pory roku: sierść letnia o barwie od brązowej do ciemnoszarej, futro zimowe doskonale maskujące - białe z czarnymi końcami na uszach. Tylne stopy szerokie, zimą bardzo owłosione. Kończyny tylne i uszy ma znacznie krótsze, niż jego krewniacy z terenów otwartych, co jest wyraźnym przystosowaniem do środowiska. 

Występowanie


Lasy (o gęstym podszyciu) iglaste i bagienne Alaski, prawie całej Kanady i zachodniej części Stanów Zjednoczonych. Na południu sięga do północnej Kalifornii Nowego Meksyku. Gatunek szeroko rozprzestrzeniony i pospolity, lecz prawie wcale nie spotyka się go na łąkach i w innych otwartych przestrzeniach.

Tryb życia


Przez cały rok gnieździ się w płytkich kotlinach, bardzo nieznacznie zamaskowanych roślinnością. Żyje i żeruje samotnie.

Odżywianie


Podobnie jak inne zające, jest wyłącznie roślinożerny. W lecie jego pokarm stanowią trawy, pączki drzew i krzewów, przysmakiem zaś w tym okresie są pączki brzozowe, po które odbywa nieraz dalekie wędrówki

Rozmnażanie i rozwój


W lecie ma 2-4 mioty, a w każdym 2-6 młodych, które ukrywa w gąszczu drzew iglastych lub wierzb. Co 8-11 latdochodzi do masowych pojawów tego gatunku, kiedy to liczebność zajęcy wzrasta ponad stukrotnie. Szybko jednak dochodzi do gwałtownego załamania wzrostu populacji, gdyż tak wiele zwierząt nie może znaleźć dostatecznej ilości pokarmu i przez długi okres prawie się nie rozmnaża. Liczne gatunki drapieżników specjalizują się w polowaniu na ten gatunek, np. ryś kanadyjski, którego liczebność zmienia się w zależności od dostępności ofiar.


Zając szarak



Długość ciała mieści się w granicach 50 -75 cm, długość ogona 7 -12 cm, masa ciała 3 -7 kg. Zając szarak charakteryzuje się bardzo długimi tylnymi kończynami i długimi, ostro zakończonymi uszami. Jego ubarwienie jest zmienne -szarożółte, szarorude lub brązowoszare z domieszką włosów czarnych i białych. Strona brzuszna jest biała lub kremowa, spód ogona biały, końce uszu i wierzch ogona czarne. W zimie futro na grzbiecie staje się jaśniejsze dzięki domieszce białych włosów. 

Występowanie

Ojczyznę zająca szaraka stanowi Europa, ale został on szeroko introdukowany. Obecnie zamieszkuje Europę (bez północnej części Skandynawii i Półwyspu Iberyjskiego) i Azję, od Irlandii do zachodniej Syberii, a na południe przez Środkową Azję do Iranu. Został także wprowadzony w Ameryce Północnej i Południowej. Niegdyś pospolity, obecnie jego liczebność spada wskutek intensyfikacji rolnictwa. W Polsce jest pospolitym mieszkańcem otwartych terenów całego kraju.

Tryb życia

Jako zwierzę pochodzenia stepowego, zając szarak osiedla się na terenach otwartych, w tym rolniczych. Unika dużych i zwartych lasów, ale można go spotkać w młodnikach, zagajnikach i na obrzeżach lasów. Poza okresem rui prowadzi samotny tryb życia. Nie kopie nor, czasami tylko wygrzebuje dołek i wyściela go trawami, a na ogół chroni się w płytkich kotlinkach i pod krzewami. Największą aktywność wykazuje o zmierzchu. W obliczu zagrożenia nieruchomo przywiera do ziemi w zagłębieniu terenu lub rzuca się do ucieczki. Biega szybko, długimi skokami.
  

Odżywianie

Jest to gatunek roślinożerny. Odżywia się roślinami zielnymi, liśćmi, trawami, młodymi pędami krzewów, warzywami (pietruszka) z pół uprawnych i ogrodów. Jesienią zjada najwięcej roślin oleistych i oziminy. W zimie obgryza korę z młodych drzewek.

Rozmnażanie i rozwój

Okres rozrodczy jest zależny od warunków klimatycznych i może trwać od stycznia do września. W ciągu roku samica daje 3 -4 mioty. W okresie rui samce staczają walki stając na tylnych kończynach i „boksując” się przednimi. Ciąża trwa 42 -44 dni. W miocie może być od 1 do 5 młodych. Rodzą się one pokryte sierścią i z otwartymi oczami. Matka pozostawia je ukryte w zagłębieniu i wraca, aby je nakarmić 1 -2 razy dziennie. Laktacjatrwa 3 tygodnie. Dojrzałość płciową zając szarak osiąga w wieku 6 -9 miesięcy. Żyje 8 -12 lat.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz